Kolie ze szklanych i bursztynowych paciorków, brązowe ornamentowane puzderko czy zespół tajemniczych palenisk obrzędowych to nieliczne z kilkuset artefaktów zabezpieczonych podczas prac wykopaliskowych archeologów z UW na cmentarzysku kultury wielbarskiej w Krośnie. Publikacja tych odkryć jest efektem projektu pt. „Brakujące ogniwo – materiały z cmentarzyska kultury wielbarskiej w Krośnie, pow. Pasłęk z badań w l. 1980-2010”, realizowanego przez Fundację Przyjaciół Instytutu Archeologii UW. Więcej informacji…
Kierownik badań: dr hab. Bartosz Kontny, prof. UW Miejsce badań: Jezioro Lubanowo gm. Banie powiat gryfiński Kraj: Polska Instytucje uczestniczące w badaniach: Instytut Archeologii i Etnologii PAN Charakter stanowiska: miejsce ofiarne
Badania w jeziorze Lubanowo, fot. Aleksander Kozłowski
Opis badań:
Począwszy od 2014 r. zespół badaczy (Tomasz Nowakiewicz, Bartosz Kontny, Artur Brzóska, Piotr Prejs) i studentów IA UW (w pierwszych latach wraz z IAiE PAN – dr Aleksandra Rzeszotarska-Nowakiewicz) prowadził nieinwazyjne badania podwodne w jeziorze Lubanowo (dawn. Herrn-See) we wsi Lubanowo (dawn. Liebenow) na Pomorzu Zachodnim. Podczas badań pozyskano broń, elementy rzędu końskiego (m.in. wodze łańcuchowe) i narzędzia, datowane przeważnie na okres wpływów rzymskich, choć pewna ich część pochodzi z okresu średniowiecza. Niektóre z przedmiotów noszą ślady rytualnej destrukcji. W przypadku znalezisk datowanych na okres rzymski analogie wskazać można przede wszystkim na terenie kultur przeworskiej, a po części także w północnej Europie. Jezioro pełniło funkcję rytualnego jeziora ofiarnego, w którym składano zasadniczo broń i ekwipunek wojowników. Wyjątkowy charakter tego stanowiska wynika nie tylko z rzadkości podobnych miejsc ofiarnych na obszarze Polski, ale również z faktu, że mamy do czynienia z wciąż funkcjonującym zbiornikiem (w północnej Europie, gdzie zidentyfikowano dziesiątki podobnych depozytów, mają one charakter bagienny – dawne jeziora w których składano ofiary przekształciły się w torfowiska). Ofiary w okresie rzymskim były składane najprawdopodobniej przez miejscową ludność, przyporządkowaną przez archeologów do tzw. grupy lubuskiej. Znaleziska wczesno- i późnośredniośredniowieczne (broń, narzędzia, ceramika, ozdoby) mogą być – przynajmniej w części – wiązane z zachowaniami sakralnymi. Literatura:
B. Kontny, T. Nowakiewicz, A. Rzeszotarska-Nowakiewicz,The Turning Point: preliminary results of underwater research of the former Herrn-See at the vilage of Lubanowo (Western Pomerania, Poland), „Archaeologia Baltica” 23 (2016), 45-57.
Starożytne miejsce ofiarne w jeziorze w Lubanowie na Pomorzu Zachodnim, ed. Tomasz Nowakiewicz, Warszawa: IA UW 2016.
B. Kontny, Archeologia wojny. Ze studiów nad uzbrojeniem barbarzyńskiej Europy okresów wpływów rzymskich i wędrówek ludów, Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V 2019.
Od stycznia studentów i doktorantów obowiązują nowe zasady ubiegania się o kredyty studenckie. Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego wydał rozporządzenie, które ma uprościć procedury, skrócić czas oczekiwania na decyzję i pozwala ubiegać się o kredyt przez cały rok.
Potężne Królestwo Meroe, które zajmowało dzisiejszy teren Sudanu upadło w IV w. n.e. Naukowcy przypuszczają, że wydarzenie to mogło być związane ze zmianami w środowisku naturalnym. Analizy szczątków ówczesnych ludzi wydają się potwierdzać tę hipotezę.
