dyżur dla studentów: wtorek 15.15–17.15, pokój 3.05
zainteresowania naukowe:
– archeologia okresu przedrzymskiego
– rzymskiego i wędrówek ludów w barbarzyńskiej Europie
– bronioznawstwo starożytne
– archeologia podwodna, dawne szkutnictwo
dyżury: poniedziałek zdalnie: w godz. 16.30–18.30 stały link, bez potrzeby umawiania https://meet.google.com/orf-ssvj-swz
poniedziałek stacjonarnie: 8.30–9.45, pokój 209
poniedziałek stacjonarnie: 14.45–15.30, pokój 209
zainteresowania naukowe:
– numizmatyka antyczna (grecka i rzymska)
– mennictwo prowincji rzymskich
– archeologia Bałkanów okresu rzymskiego
– archeologia Polski okresu wpływów rzymskich
– historia Cesarstwa Rzymskiego
DYDAKTYKA rok akad. 2024/2025 Wykłady:
OGUN Mass media w starożytnej Grecji, sem.zim. pon. 18.30-20.00
OGUN Mass media w starożytnym Rzymie, sem.let. pon. 18.30-20.00
OGIN Podróż po Cesarstwie Rzymskim śladami monety, sem.zim. wt. 18.30-20.00 Konwersatoria (studia mgr):
– Od iliryjskich piratów do rzymskich legionistów, sem.let. pon. 9.45-11.15
– Niezliczone twarze monety rzymskiej, sem. let. pon. 13.15-14.45 Laboratorium (I rok lic.) Opis zabytku – moneta antyczna, sem.let. pon.11.30-13.00 Warsztaty: Zwierciadło starożytnego Świata – warsztaty numizmatyczne o rzymskiej potędze i chwale, sem zim. drugi tydzień sesji zimowej
inne: PRZEBIEG REALIZACJI PROJEKTU The project NCN Grant No. 2016/21/B/HS3/00021 “Monetary circulation in Moesia and Illyria. The case of the finds from Novae (Bulgaria) and Risan (Montenegro)”
zainteresowania naukowe:
– wschodnia część basenu morza Śródziemnego w okresie grecko-rzymskim
– marmur i inne skały w starożytności: identyfikacja, zastosowanie, handel
– badania archeometryczne
Kierownik badań: dr hab. prof. UW Agnieszka Tomas Miejsce badań: Novae Kraj: Bułgaria Instytucje uczestniczące w badaniach: Wydział Archeologii UW, Bułgarska Akademia Nauk i Narodowy Instytut Archeologii z Muzeum Charakter stanowiska: rzymski obóz legionowy (castra legionis), osiedle przyobozowe (canabae legionis) i miasto późnoantyczne.
Chronologia: I-VI w.
Obóz w Novae leży dziś w północnej Bułgarii, nad Dunajem, nieopodal miasta Swisztow. Został założony prawdopodobnie około połowy I w. n.e. Z tym miejscem związany jest legion I Italski, którego obecność poświadczona jest do lat 30. V w. n.e. Na terenie obozu, który zajmuje 17,99 ha, odkryto monumentalne budowle, wśród których najważniejszą jest komendantura obozu (principia), choć równie okazały jest szpital legionowy (valetudinarium) oraz łaźnie (thermae legionis). Od strony zachodniej obozu istniało osiedle (canabae), a od strony południowej i wschodniej nekropola. W okresie późnoantycznym fortyfikacje Novae wzmocniono, a od strony wschodniej do obozu przyłączono dodatkowy teren (tzw. aneks), który obejmuje powierzchnię około 8 ha. W tym czasie w obrębie murów mieszkali zarówno żołnierze, jak i ludność cywilna. Ślady najpóźniejszej aktywności Rzymian pochodzą z końca VI w.
Novae. Widok na centralną część stanowiska i Dunaj. Fot. F. Zoń
Opis aktualnych badań: Aktualne badania archeologiczne prowadzone są w centralnej części fortecy, na tyłach komendantury legionowej (retentura). W tym miejscu w 2005 roku zadokumentowano pozostałości masywnej budowli o regularnym rozplanowaniu, a także wtórnie użytą bazę posągu dowódcy legionu I Italskiego w okresie panowania Gordiana III. Od roku 2025 realizujemy projekt badawczy finansowany przez Narodowe Centrum Nauki (zobacz niżej). Celem badań jest ustalenie charakteru zabudowy tej części obozu oraz ustalenie lokalizacji rezydencji dowódcy legionu (praetorium).
Odkrywanie pretorium. Rozplanowanie, chronologia i funkcja rezydencji dowódcy w rzymskiej twierdzy legionowej Novae (dziś Bułgaria) (Nr umowy UMO-2024/53/B/HS3/03816).
Zobacz film o naszym zespole i badaniach w Novae FILM
DCIM100MEDIADJI_0020.JPG
DCIM100MEDIADJI_0024.JPG
DCIM100MEDIADJI_0163.JPG
Poprzedni projekt, obejmujący badania na terenie późnoantycznej dzielnicy Novae (tzw. aneksu) oraz nekropoli został zakończony w roku 2021.
Projekt zakończony: „Osiedle cywilne przy rzymskim obozie legionowym w Novae (Mezja Dolna) i jego losy w okresie późnego antyku”, NCN, OPUS 10, nr UMO-2015/19B/HS3/017/90, Termin realizacji: 5.06.2016 – 5.06.2022 r.
A. Tomas, E. Jaskulska, J. Dworniak-Jarych, E Jęczmienowski, T. Dziurdzik, A. Mech, The eastern necropolis at Novae, Archaeologia Bulgarica 24/3, 2020, 37–63
The transformation of Novae. Eastern necropolis and the late Roman extension [in:] Transformations in Antiquity, A. Tomas (ed.), BREPOLS, RomA Series (w przygotowaniu)
Pozostałe projekty Wydziału Archeologii UW realizowane w Novae:
Kierownik badań: mgr Artur Grabarek Miejsce badań: Podlesie 5, gm. Oleśnica, pow. staszowski Kraj: Polska Instytucje uczestniczące w badaniach: Instytut Archeologii UW Charakter stanowiska: osada kultury ceramiki wstęgowej rytej Opis badań: Podlesie to niewielka wieś, położona ok. 5 km na wschód od Oleśnicy w woj. świętokrzyskim.W latach 2014-2017 na stanowisku przeprowadzono badania, w trakcie których przebadano powierzchnię 150 m². Odkryto ponad 100 ciałopalnych grobów popielnicowych należących do kultury tarnobrzeskiej. Dużą wartość naukową niesie za sobą nie tylko zróżnicowany inwentarz ceramiczny, ale także bardzo bogaty zbiór zabytków z brązu i krzemienia. Część z wystąpiła w kontekście grobowym. Odkryto także dwa bogato wyposażone groby k. przeworskiej. Analiza potwierdziła podobieństwo materiałów zabytkowych z Podlesia do inwentarzy innych cmentarzysk kultury łużyckiej z terenu wschodniej części Niecki Nidziańskiej. Projekt/finansowanie: –
Kierownik badań: mgr Artur Grabarek Miejsce badań: Podlesie 6, gm. Oleśnica, pow. staszowski Kraj: Polska Instytucje uczestniczące w badaniach: Instytut Archeologii UW Charakter stanowiska: osada kultury ceramiki wstęgowej rytej Opis badań:
W latach 2014-2018 na stanowisku przebadano powierzchnię 380 m². Pozyskano około 13000 zabytków: 9000 fragmentów ceramiki, 2400 wyrobów krzemiennych, 100 wytworów obsydianowych, 110 artefaktów kamiennych, a także ciężarki gliniane, przęśliki, fragmenty kości zwierzęcych. Obserwacje stratygraficzne, planigraficzne oraz wyniki kompleksowej analizy materiału zabytkowego, jednoznacznie wskazują, iż mamy do czynienia z, jednorodnym kulturowo zespołem, stanowiącym pozostałość osady ze środkowej i późnej fazy KCWR. Charakter znalezisk czynią ze stanowiska w Podlesiu jeden z ważniejszych punktów na mapie osadnictwa KCWR w regionie Niecki Nidziańskiej. Projekt/finansowanie: –
Kierownik badań: dr Dariusz Błaszczyk, dr Viacheslav Skorokhod Miejsce badań: Szestowica Kraj: Ukraina Instytucje uczestniczące w badaniach: Instytut Archeologii UW Charakter stanowiska: cmentarzysko kurhanowe z okresu wczesnego średniowiecza oraz Centrum Archeologii i Historii Starożytnej, Czernichowski Narodowy Uniwersytet Pedagogiczny im. Tarasa Szewczenki Opis badań: adania prowadzone są na cmentarzysku kurhanowym stanowiącego część kompleksu osadniczego z okresu wczesnego średniowiecza składającego się z grodziska i osady przygrodowej. Celem badań jest przebadanie z użyciem nowoczesnych metod (zdjęcia z drona, dokumentacja 3D, badania fizykochemiczne) wybranej części cmentarzyska, określenie dokładnej jego chronologii, rekonstrukcję stosowanego obrządku pogrzebowego oraz identyfikację przynależności społeczno-kulturowej pochowanych na nim ludzi. Projekt/finansowanie: „Szestowica – cmentarzysko kurhanowe z okresu wikińskiego”. Badania finansowane ze środków Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego i Centrum Archeologii i Historii Starożytnej, Czernichowskiego Narodowego Uniwersytetu Pedagogicznego im. Tarasa Szewczenki.
Kierownik badań: mgr Kamil Niemczak, mgr Iwona Lewoc Miejsce badań: Wólka Prusinowska, gm. Piecki, pow. mrągowski Kraj: Polska Instytucje uczestniczące w badaniach: Fundacja Terra Desolata Charakter stanowiska: cmentarzysko Opis badań: Nekropola ludności grupy olsztyńskiej datowana na rozwinięty okres wędrówek ludów znajduje się w powiecie mrągowskim, na północno-wschodnim, wysokim brzegu jeziora Wielki Zyzdrój. Znana od końca XIX w. Podczas współczesnych wykopalisk odkryto: m.in. płytkową zapinkę pięciopalczastą, zapinkę tarczowatą z zachowaną wkładką drewnianą, żelazną sprzączkę z trapezowatą, przewężoną ramką (świadectwo kontaktów z Awarami) oraz brązowe szczypczyki z dwoma liniami rytymi biegnącymi wzdłuż krawędzi. Poza tym odnaleziono kilkaset fragmentów ceramiki. Część była ornamentowana.
Więcej informacji na stronie: https://terradesolata.pl/ Projekt/finansowanie: badania finansowane są przez Instytut Archeologii UW, Radę Konsultacyjną ds. Studenckiego Ruchu Naukowego, Fundację Universitatis Varsoviensis, Fundację Uniwersytetu Warszawskiego oraz Fundację Terra Desolata.
Kierownik badań: prof. dr hab. Piotr Bieliński, dr Agnieszka Pieńkowska, mgr Magdalena Nowakowska (prowadząca badania) Miejsce badań: Wyspa Failaka, Kraj: Kuwejt Instytucje uczestniczące w badaniach: Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW oraz National Council of Culture, Arts and Letter, State of Kuwait Charakter stanowiska: Badania strefy przybrzeżnej wokół wyspy Failaka Opis badań: Polsko-kuwejcki projekt: “Waterfront and Underwater Archaeology of Kuwait. Archeorisk on the Coastal Zone around Failaka Island, Kuwait” stanowi pierwsze archeologiczne badania mające na celu ochronę podwodnego, archeologicznego dziedzictwa kultury wokół kuwejckiej wyspy Failaka w Zatoce Arabskiej. Celem projektu jest rejestracja, dokumentacja i opracowanie stanowisk archeologicznych zlokalizowanych w strefie pływowej wokół wyspy. W ciągu ostatnich pięciu sezonów badawczych zarejestrowano 33 konstrukcje kamienne w większości będące pozostałościami pułapek na ryby oraz stanowiące infrastrukturę trzech portów. Projekt/finansowanie: “Waterfront and Underwater Archaeology of Kuwait. Archeorisk on the Coastal Zone around Failaka Island, Kuwait.
