dr hab. Marek T. Olszewski (żył w latach 1962 -2024)
Katedra Archeologii Klasycznej
zainteresowania naukowe:
– archeologia hellenizmu (ale również Grecji klasycznej)
– archeologia Rzymu i prowincji rzymskich
– archeologia wczesnochrześcijańska
– archeologia późnego Antyku (III-VII w.)
– jestem zainteresowany obszarami geograficznymi obejmującymi tereny monarchii hellenistycznych, Republiki rzymskiej i Cesarstwa Rzymskiego w całości
– szczególnie interesują mnie zabytki sztuk wizualnych: mozaiki antyczne, ale również malarstwo hellenistyczne i rzymskie oraz zabytki sztuki grobowej w kontekście architektury budownictwa prywatnego elit hellenistycznych i rzymskich (domy, wille, wille nadmorskie, grobowce). Artefakty sztuk wizualnych traktuję jako pretekst do szerszego zrozumienia kwestii historycznych, społecznych, ekonomicznych, kulturowych i religijnych społeczeństw hellenistycznych, rzymskich i późnoantycznych
– używam kilku metod w badaniach naukowych :metody interdyscyplinarnej, mikrohistorii oraz metody kognitywnej
bibliografia i CV:
PROFESSIONAL RESUME PROFILE – CV OLSZEWSKI
A DETAILED ACCOUNT OF MY EDUCATION, SKILLS AND WORK EXPERIENCE – CV OLSZEWSKI
Academia.edu
ostatnie odkrycia naukowe:
1. Odkrycie dokładnej daty założenia Pelli/Apamei w Syrii, jednego z największych ośrodków miejskich w okresie hellenistycznym i rzymskim. Odkrycie i opisanie nieznanego dotychczas kontekstu historycznego okoliczności założenia Pelli/Apamei na początku jesieni 320 r. p.n.e. Zob. artykuły autora po francusku, angielsku i po włosku: https://www.academia.edu/38354542 ; https://www.academia.edu/34559128 ; https://www.academia.edu/39501634 ; zob. artykuły w mediach po polsku: https://www.academia.edu/40526115 ; https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,78036 ; https://www.uw.edu.pl/skradziona-mozaika-zrodlem-wiedzy-historycznej/?highlight=olszewski ; po angielsku: https://www.academia.edu/40536908 ; https://www.academia.edu/40593760 ; https://scienceinpoland.pap.pl/node/78097 ; https://archaeologynewsnetwork.blogspot.com/2019/08/photos-of-looted-mosaics-help-pinpoint.html ; po grecku : http://www.tapantareinews.gr/2020/02/blog-post_567.html.
2. Identyfikacja nieznanych i jedynych portretów następców Aleksandra Wielkiego: Antypatra, Kasandra, ale również Apamy i Archipposa; zob. artykuły autora po francusku, angielsku i po włosku: https://www.academia.edu/38354542 ; https://www.academia.edu/34559128 ; https://www.academia.edu/39501634 .
3. Identyfikacja najstarszego koła wodnego, t. zw. norii, w ikonografii rzymskiej; mozaika jest z pierwszej połowy IV w. n.e.; zob. artykuł autora po francusku: https://www.academia.edu/38354542 ; zob. artykuły w mediach po polsku: https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,84916,polski-badacz-odkryl-wczesne-przedstawienie-mozaikowe-rzymskiego-kola ; https://www.academia.edu/44721187 ; https://www.uw.edu.pl/odkrycie-najstarszego-kola-wodnego-na-rzymskiej-mozaice-z-apamei/?highlight=olszewski ; po angielsku: https://www.academia.edu/44901704 ; po turecku: https://arkeofili.com/mozaikte-antik-roma-su-carkinin-en-eski-temsili-bulundu/ ; https://arkeonews.com/interpol-tarafindan-aranan-mozaik-yasadisi-satis-icin-cevrimici-yayinlandi/ .
4. Odkrycie faktu, że założycielem Pelli/Apamei nie była legendarna postać, jak dotychczas sądzono, ale postać historyczna, a mianowicie był nim były archon eponimus Aten – Archippos, sprawujący swój urząd od 321 roku do 320 roku p.n.e.; zob. zapowiedź kongresową z Wiednia artykułu autora po angielsku: https://www.academia.edu/44690524 .
5. Kompletne ‘odczytanie’ skomplikowanego programu narracyjnego pięciu mitologicznych opowieści alegorycznych w Domu Aiona na Cyprze. Mozaika ma charakter polemiki antychrześcijańskiej i posługuje się w tym celu licznymi figurami retorycznymi. Najprawdopodobniej zdobiła jedno z pomieszczeń wynajmowanych przez stowarzyszenie o charakterze neoplatońskim; Zob. artykuły autora po angielsku: https://www.academia.edu/5403368 i po francusku: https://www.academia.edu/43058571 ; zob. artykuły w mediach po polsku: https://www.uw.edu.pl/rozwiazanie-zagadki-rzymskiej-mozaiki-z-pafos/?highlight=olszewski ; https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,83915 ; https://archeologia.com.pl/starozytna-mozaika-z-pafos-byla-krytyka-chrzescijanstwa/ ; po angielsku: https://scienceinpoland.pap.pl/node/84026 ; https://www.express.co.uk/news/science/1339647 ; https://en.mogaznews.com/collection/1583263 ; po francusku: http://decouvertes-archeologiques.blogspot.com/2020/10/une-ancienne-mosaique-dans-une-maison.html ; po włosku: https://www.danielemancini-archeologia.it/studi-sul-mosaico-della-casa-di-aion-a-paphos-cipro/ ; po niemiecku: https://antikewelt.de/2020/09/28/kritik-am-christentum-in-form-eines-mosaiks/ .
6. Odkrycie ośmiu nieznanych zegarów słonecznych na mozaikach rzymskich. Okrycia te pozwoliły na powiększenie katalogu tych przedstawień do piętnastu, gdyż wcześniej znano ich zaledwie siedem; zob. artykuł autora po francusku: https://www.academia.edu/19421274 ; zob. artykuły w mediach po polsku: https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,79854 ; https://www.uw.edu.pl/nowe-odkrycia-zegarow-slonecznych-na-mozaikach-rzymskich/?highlight=olszewski ; po angielsku: https://www.archaeology.org/news/8303-191218-ancient-mosaic-sundials ; https://scienceinpoland.pap.pl/node/79958 ; https://en.uw.edu.pl/new-discoveries-of-sundials-on-roman-mosaics/ .