Kolie ze szklanych i bursztynowych paciorków, brązowe ornamentowane puzderko czy zespół tajemniczych palenisk obrzędowych to nieliczne z kilkuset artefaktów zabezpieczonych podczas prac wykopaliskowych archeologów z UW na cmentarzysku kultury wielbarskiej w Krośnie. Publikacja tych odkryć jest efektem projektu pt. „Brakujące ogniwo – materiały z cmentarzyska kultury wielbarskiej w Krośnie, pow. Pasłęk z badań w l. 1980-2010”, realizowanego przez Fundację Przyjaciół Instytutu Archeologii UW. Więcej informacji…
Kierownik badań: dr hab. Bartosz Kontny, prof. UW Miejsce badań: Jezioro Lubanowo gm. Banie powiat gryfiński Kraj: Polska Instytucje uczestniczące w badaniach: Instytut Archeologii i Etnologii PAN Charakter stanowiska: miejsce ofiarne
Badania w jeziorze Lubanowo, fot. Aleksander Kozłowski
Opis badań:
Począwszy od 2014 r. zespół badaczy (Tomasz Nowakiewicz, Bartosz Kontny, Artur Brzóska, Piotr Prejs) i studentów IA UW (w pierwszych latach wraz z IAiE PAN – dr Aleksandra Rzeszotarska-Nowakiewicz) prowadził nieinwazyjne badania podwodne w jeziorze Lubanowo (dawn. Herrn-See) we wsi Lubanowo (dawn. Liebenow) na Pomorzu Zachodnim. Podczas badań pozyskano broń, elementy rzędu końskiego (m.in. wodze łańcuchowe) i narzędzia, datowane przeważnie na okres wpływów rzymskich, choć pewna ich część pochodzi z okresu średniowiecza. Niektóre z przedmiotów noszą ślady rytualnej destrukcji. W przypadku znalezisk datowanych na okres rzymski analogie wskazać można przede wszystkim na terenie kultur przeworskiej, a po części także w północnej Europie. Jezioro pełniło funkcję rytualnego jeziora ofiarnego, w którym składano zasadniczo broń i ekwipunek wojowników. Wyjątkowy charakter tego stanowiska wynika nie tylko z rzadkości podobnych miejsc ofiarnych na obszarze Polski, ale również z faktu, że mamy do czynienia z wciąż funkcjonującym zbiornikiem (w północnej Europie, gdzie zidentyfikowano dziesiątki podobnych depozytów, mają one charakter bagienny – dawne jeziora w których składano ofiary przekształciły się w torfowiska). Ofiary w okresie rzymskim były składane najprawdopodobniej przez miejscową ludność, przyporządkowaną przez archeologów do tzw. grupy lubuskiej. Znaleziska wczesno- i późnośredniośredniowieczne (broń, narzędzia, ceramika, ozdoby) mogą być – przynajmniej w części – wiązane z zachowaniami sakralnymi. Literatura:
B. Kontny, T. Nowakiewicz, A. Rzeszotarska-Nowakiewicz,The Turning Point: preliminary results of underwater research of the former Herrn-See at the vilage of Lubanowo (Western Pomerania, Poland), „Archaeologia Baltica” 23 (2016), 45-57.
Starożytne miejsce ofiarne w jeziorze w Lubanowie na Pomorzu Zachodnim, ed. Tomasz Nowakiewicz, Warszawa: IA UW 2016.
B. Kontny, Archeologia wojny. Ze studiów nad uzbrojeniem barbarzyńskiej Europy okresów wpływów rzymskich i wędrówek ludów, Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V 2019.
Średniowieczną glinianą pisankę-grzechotkę wielkości kurzego jajka odkryli przypadkowo archeolodzy na jednej z wysp na Pojezierzu Myśliborskim w Zachodniopomorskiem. Zdobiona jest motywem krzyży. Ma około tysiąca lat – szacują naukowcy. Więcej w PAP Nauka w Polsce ….
dyżury:
dziekańskie:
czwartek 11.00–13.00, zdalnie lub osobiście po uprzednim umówieniu
Umawianie spotkania możliwe za pomocą kontaktu mailowego lub linku do kalendarza (za pomocą konta studenckiego). Proszę koniecznie podać imię, nazwisko i rok studiów, oraz informację, czy spotkanie ma być zdalne czy stacjonarne.
W kwestiach niezwiązanych z funkcją p.o. Prodziekana ds. Studenckich proszę indywidualnie umawiać się na spotkania mailem (w innych terminach).
zainteresowania naukowe:
– bioarcheologia
– paleopatologia
– analiza szczątków ciałopalnych
